باغ شاهزاده ماهان که در نزدیکی کرمان و در شهر ماهان واقع شده است، یکی از معروف‌ترین و زیباترین باغ‌های ایرانی به‌شمار می‌رود و به‌ویژه به‌خاطر موقعیت جغرافیایی خاصش در دل کویر، جلوه‌ای منحصر به‌فرد دارد. این باغ که از آثار برجسته دوره قاجار است، در سال ۱۳۹۰ به‌همراه باغ‌های دیگر ایران مانند باغ پاسارگاد شیراز، باغ چهل‌ستون اصفهان، و باغ فین کاشان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
باغ شاهزاده ماهان کجاست؟
باغ شاهزاده ماهان در استان کرمان و در دل کویر قرار دارد. این باغ زیبا از دیدنی های گردشگری ایران به حساب می آید. در فاصله‌ی دو کیلومتری شرق شهر ماهان و در دامنه کوه‌های تیگران ساخته شده است. با داشتن آب‌وهوای مطبوع و دلپذیر، باغ شاهزاده ماهان مقصد محبوبی برای گردشگران است.
برای رسیدن به این باغ تاریخی، ابتدا باید به استان کرمان سفر کنید. سپس جاده کرمان به بم را در پیش بگیرید. باغ شاهزاده ماهان در فاصله ۳۵ کیلومتری از کرمان و ۶ کیلومتری مانده به شهر ماهان قرار دارد. این باغ با دسترسی راحت، یکی از جاذبه‌های اصلی گردشگری این منطقه محسوب می‌شود.
آدرس: ۳۵ کیلومتری کرمان و ۶ کیلومتری شهر ماهان.
تاریخچه باغ شاهزاده ماهان کرمان
این دیدنی کرمان، در ابتدا به دستور محمدحسن خان سردار ایروانی، حاکم کرمان در دوره قاجار، ساخته شد و در دوران عبدالحمید میرزا ناصرالدوله تکمیل شد. این باغ تاریخی با معماری خاص و طراحی منحصربه‌فرد، یکی از شاهکارهای باغ‌سازی ایرانی است که به خوبی توانسته تلفیقی از طبیعت و هنر معماری را به نمایش بگذارد.
معماری و طراحی باغ شاهزاده ماهان کرمان
با استفاده از عناصر طبیعی مانند آب، درختان و گل‌ها، فضای سرسبز و دل‌نشینی را در دل کویر ایجاد کرده است. در این باغ، علاوه بر طراحی فضای سبز زیبا، تأسیسات آبی نیز به‌طور ماهرانه‌ای به‌کار رفته‌اند که علاوه بر ایجاد جذابیت بصری، کارکردهای عملی هم دارند. این باغ با وجود قرار گرفتن در منطقه‌ای خشک و کویری، یکی از نمونه‌های برجسته در معماری باغ‌های ایرانی به‌حساب می‌آید.
جاذبه‌ها و ویژگی‌های خاص باغ
این باغ، با داشتن استخرها، حوض‌های بزرگ و فواره‌های متعدد، جلوه‌ای رویایی دارد که از زمان‌های قدیم، توجه گردشگران بسیاری را به خود جلب کرده است. همچنین، درختان سرسبز و گل‌های رنگارنگ این باغ در کنار معماری بی‌نظیرش، فضایی دل‌انگیز و آرام‌بخش برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند.
اگر قصد سفر به کرمان و بازدید از این باغ زیبای تاریخی را دارید. پیشنهاد می‌شود که در فصل‌های بهار و پاییز از این مکان دیدن کنید، چرا که در این زمان‌ها باغ از زیباترین حال خود برخوردار است.
قیمت بلیط و ساعات بازدید شاهزاده ماهان کرمان
برای بازدید از باغ، قیمت بلیط و ساعات بازدید بسته به فصل و شرایط متفاوت است. از آنجایی که این باغ یکی از جاذبه‌های اصلی استان کرمان محسوب می‌شود، اغلب گردشگران در طول سفر به این شهر از آن دیدن می‌کنند.
مکان‌های دیدنی اطراف باغ
علاوه بر این جاذبه گردشگری کرمان، مناطق دیدنی دیگری نیز در نزدیکی این باغ وجود دارند که می‌توانند تجربه سفرتان را تکمیل کنند. به عنوان مثال، مقبره شاه نعمت‌الله ولی و مسجد جامع ماهان از دیگر جاذبه‌های این منطقه هستند.
شاهزاده ماهان: نگاهی به تاریخ‌ساز این باغ زیبا
شاهزاده ماهان یا همان عبدالحمید میرزا ناصرالدوله، نوه دختری ناصرالدین شاه قاجار، یکی از شخصیت‌های مهم تاریخ کرمان و ایران است که نامش با باغ شاهزاده ماهان گره خورده است. او در دوران خود حاکم کرمان بود و به تکمیل و ساخت‌وساز در این باغ تاریخی اقدام کرد. این باغ که در دل کویر کرمان واقع شده، به‌دست شاهزاده ماهان ساخته شد و همچنان به عنوان یکی از نمونه‌های برجسته باغ‌سازی ایرانی شناخته می‌شود.
گفته می‌شود که پس از مرگ ناصرالدوله، هنگامی که خبر فوت او به گوش بنّای باغ رسید، وی از سر خوشحالی با شدت تغار گچی را که در دست داشت به دیوار کوبید و کار را رها کرد. این لحظه تاریخی در ساخت باغ تأثیرگذار بود و سبب شد برخی بخش‌ها از باغ به‌طور نیمه‌تمام باقی بماند. اگر به باغ شاهزاده ماهان مراجعه کنید، در برخی قسمت‌ها می‌توانید بخش‌هایی را ببینید که هنوز تزیینات و ظریف‌کاری‌های مربوطه در آن‌ها انجام نشده است، مانند کاشی‌های ناتمام در درب ورودی باغ.
حوض و آبشار باغ
از جاذبه‌های زیبای آن است که توجه هر بازدیدکننده‌ای را جلب می‌کند. در این باغ، آب به‌طور ماهرانه‌ای در مسیرهایی ویژه جریان دارد و با فواره‌ها و حوض‌های متعدد، فضایی دل‌نشین و خنک ایجاد می‌کند. این تأسیسات آبی یکی از ویژگی‌های مهم باغ‌های ایرانی است که در باغ شاهزاده ماهان به بهترین شکل نمایان است و تجربه‌ای ویژه از گردش در این باغ را به بازدیدکنندگان می‌دهد.
باغ شاهزاده ماهان علاوه بر تاریخ و معماری زیبای خود، گنجینه‌ای از داستان‌ها و وقایع تاریخی است که بر جذابیت این مکان می‌افزاید.
معماری و پلان باغ شاهزاده ماهان کرمان
یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های معماری ایرانی است که از شیوه باغ‌های تخت یا شیب‌دار بهره می‌برد. این نوع باغ‌ها ویژگی منحصر به‌فردی دارند که در آن‌ها، آب به‌صورت پلکانی و در سطوح مختلف به نمایش درمی‌آید. باغ شاهزاده ماهان را در زمینی به مساحت ۵.۵ هکتار با طول ۴۰۷ متر و عرض ۱۲۲ متر ساخته‌اند. این باغ شامل بخش‌هایی مانند سردر ورودی، عمارت، حمام، شبکه آب‌رسانی و حوض است. درختان بلندی تمامی این بخش‌ها را در بر گرفته‌اند و فضای باغ را محصور کرده‌اند. باغ در دل کویر کرمان به‌طور چشم‌نوازی درخشان است و در فهرست باغ‌های ایرانی ثبت‌شده در میراث جهانی یونسکو قرار دارد.
ساختار و بخش‌های مختلف باغ شاهزاده ماهان کرمان
هنگامی که به این باغ می‌رسید، سردر ورودی دو طبقه شما را به سمت فضای داخلی هدایت می‌کند. طبقه بالای سردر شامل اتاق‌هایی برای زندگی و پذیرایی است. در امتداد طولی باغ، ورودی‌های فرعی دیگری ساخته‌اند که دسترسی به فضای اصلی باغ را امکان‌پذیر می‌کنند.
ویژگی‌های خاص معماری
در این باغ، به‌ویژه ۱۲ سطح پلکانی با آبشارها و فواره‌های متعدد، فضای زیبایی ایجاد کرده‌اند. حوض‌ها و نهرهای آبی که از قنات تیگران تأمین می‌شوند، از بالای باغ وارد می‌شوند و در مسیر خود به‌صورت آبشارهایی در سطوح مختلف جاری می‌شوند. این نهر آب در انتهای باغ به‌سمت ماهان ادامه پیدا می‌کند.
در انتهای باغ و در محور اصلی آن، کوشک با بالاخانه‌ای زیبا قرار دارد. این عمارت با مساحت ۴۸۷ مترمربع را برای سکونت و پذیرایی از صاحب باغ طراحی کرده‌اند. اکنون این فضا را به رستورانی تبدیل کرده‌اند. پشت این عمارت، باغچه‌ای کوچک با درختان میوه قرار دارد که به‌عنوان باغ اختصاصی اهالی باغ عمل می‌کرده است.
سایر ساختمان‌ها و تأسیسات باغ
در نزدیکی کوشک، بناهای خدماتی مانند حمام و ساختمان‌های مسکونی نگهبان (زعیم‌باشی) واقع شده‌اند. حمام در قسمت شرقی کوشک قرار دارد و در بالای آن، مسکنی برای نگهبان باغ وجود دارد. همچنین، در بخش‌های مختلف باغ، برخی اتاق‌ها را نیمه‌کاره رها کرده‌اند؛ از جمله اتاق‌هایی که در نزدیکی درِ ورودی قرار دارند و به‌وضوح نشان می‌دهند که بخش‌هایی از ساخت این باغ را تکمیل نکرده‌اند.
